image

SYSTEM KAN-therm

O designie słów kilka...

Design to dziedzina stosunkowo młoda, ściśle związana z rozwojem przemysłu i technologii. Naturalnym środowiskiem mówienia o nim są wzornictwo przemysłowe, grafika i sztuka użytkowa.

W polskich warunkach popularność tego pojęcia nasiliła się ok. 15–20 lat temu wraz z pojawieniem się w naszym kraju wielu światowych marek z dziedziny aranżacji wnętrz. Współcześnie terminu „design” używamy zazwyczaj w odniesieniu do drogich przedmiotów sztuki użytkowej, autorstwa zachodnich projektantów, nie mając często świadomości o polskiej tradycji w dziedzinie wzornictwa i dokonaniach rodzimych twórców.

image

Wzory bez kompleksów

Przewrotnie początków designu w Polsce poszukałabym w XIX-wiecznych rodzimych manufakturach stolarskich, tkackich czy ceramicznych. To w nich mistrzowie rękodzielnictwa samodzielnie projektowali wzory, a następnie wdrażali je do produkcji, tworząc tym samym podwaliny pod późniejsze polskie wzornictwo przemysłowe. Obecnie obserwujemy triumfalny powrót takiego podejścia do tworzenia. Reaktywują się lub tworzą od zera małe zakłady produkcyjne czy manufaktury, które mają bardzo wiele do powiedzenia w dziedzinie wzornictwa.

image

Dla rozwoju światowego designu kluczowym okresem były lata powojenne. Polskie wzornictwo znalazło się wówczas w bardzo trudnym położeniu. Braki materiałowe, izolacja od zachodniego świata oraz ograniczenia swobody twórczej – wszystko to nie ułatwiało zadania polskim projektantom. Z perspektywy czasu niezwykle trudno jest oceniać sztandarowe projekty z lat 60-tych, 70-tych czy 80-tych XX wieku. Dla powojennych pokoleń okres ten kojarzy się z wszechobecnymi meblościankami, wersalkami i taboretami, które to przedmioty nie wzbudzają entuzjazmu wśród Polaków. Nie należy jednak przekreślać tamtych czasów i zapominać o wielu bardzo pozytywnych zjawiskach, osobach i miejscach dla polskiego designu.

 

Fragment z magazynu KAN VISION – 02.2018

Autor: Katarzyna Koszałka